แพ้ผ้าอนามัย คัน แก้อย่างไร รวมวิธีแก้อาการแพ้ผ้าอนามัย

เมื่อสาว ๆ ถึงวันนั้นของเดือนแล้วมีอาการเป็นรอยแดงที่บริเวณอวัยวะเพศ แสบ คัน และมีตุ่ม ทำให้สงสัยว่าอาการเหล่านี้คืออาการแพ้ผ้าอนามัยหรือไม่ หากว่าเป็นการแพ้ดังกล่าวจะมีวิธีรักษาหรือวิธีแก้อย่างไร โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการแพ้อย่างรุนแรง ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียหรือติดเชื้อราในช่องคลอดได้ บทความนี้จะมาแนะนำวิธีรับมืออาการแพ้ผ้าอนามัยที่ได้ผลดีกัน

อาการแพ้ผ้าอนามัย คืออะไร

อาการแพ้ผ้าอนามัย คือ อาการของผิวหนังที่เกิดการอักเสบจากการใช้ผ้าอนามัย โดยจะเริ่มมีอาการคัน แสบ บวม มีผื่นแดงขึ้นบริเวณหัวหน่าว ปากช่องคลอด และระหว่างอวัยวะเพศกับทวารหนัก จนอาจก่อให้เกิดเป็นแผลได้ บางรายที่แพ้รุนแรงทำให้ตกขาวมีสีเปลี่ยนไป เสี่ยงต่อการติดเชื้อในช่องคลอด

โดยปกติ อาการแพ้ผ้าอนามัยจะหายได้เองภายใน 1 – 5 วัน นับจากวันแรกที่เริ่มเป็น แต่ถ้ามีอาการนานกว่านั้นอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพอวัยวะเพศทั้งในระยะสั้นและระยะยาว จึงควรรีบปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรโดยเร็ว

ทั้งนี้ สำหรับในผู้ที่ไม่เคยมีอาการแพ้มาก่อน ก็สามารถเกิดอาการแพ้ผ้าอนามัยขึ้นได้เช่นกัน เนื่องจากเกิดจากการสะสมของสารเคมี หรือร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไปเมื่ออายุเพิ่มขึ้น

ชวนเช็ก อาการแพ้ผ้าอนามัยและความรุนแรง

• อาการขั้นต้น: รู้สึกเหนียวเหนอะหนะ อับชื้น ไม่สบายตัว 
• อาการก่อนเข้าขั้นรุนแรง: มีรอยแดง ผื่นขึ้น คัน เป็นสิว
• อาการรุนแรง: แสบ บวม มีแผลถลอก ตกขาวมีสีเปลี่ยนไป ติดเชื้อในช่องคลอด

สาเหตุของอาการแพ้ผ้าอนามัยที่ทำให้แสบ คัน เป็นตุ่ม

เนื่องจากอาการแพ้ผ้าอนามัยมักเกิดจากผิวหนังสัมผัสกับสารก่อการระคายเคือง (Irritant) และสารก่อภูมิแพ้ (Allergen) ซึ่งมาจากส่วนประกอบของผ้าอนามัย เช่น แผ่นซึมซับ แผ่นกันซึม แถบกาว และน้ำหอม รวมถึงการสวมใส่กางเกงหรือกางเกงชั้นในที่รัดแน่นเกินไป และการใส่ผ้าอนามัยติดต่อกันเป็นเวลานาน ๆ จนเกิดการอับชื้น

เมื่อผิวหนังเสียดสีกับผ้าอนามัยจึงทำให้เกิดผื่นระคายสัมผัส (Contact Dermatitis) ส่งผลให้ผิวหนังส่วนที่บอบบางของผู้หญิงเกิดการระคายเคือง คัน แสบร้อน บวม เป็นผื่น และอักเสบ

วิธีแก้ไขและป้องกันอาการแพ้ผ้าอนามัย

สาว ๆ ที่มีอาการแพ้ผ้าอนามัยและทราบแล้วว่าเกิดจากสาเหตุอะไร วิธีแก้ไขและการป้องกันที่ง่ายที่สุดคือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตนเองในช่วงมีประจำเดือน โดยปฏิบัติตามคำแนะนำ ดังนี้

1. เปลี่ยนยี่ห้อผ้าอนามัย เลือกผ้าอนามัยที่ระบุว่าสำหรับผิวบอบบาง แพ้ง่าย ปราศจากน้ำหอมและสารก่อระคายเคือง หรือใช้ผ้าอนามัยออแกนิค เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการแพ้ระคายเคืองขณะสวมใส่
2. เปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อย ๆ ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยแผ่นใหม่ทุก 4 ชั่วโมง และหลีกเลี่ยงการสวมกางเกงและกางเกงชั้นในที่มีเนื้อผ้าหนาหรือรัดแน่นเกินไป เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการเสียดสีและความอับชื้นที่บริเวณจุดซ่อนเร้น
3. ดูแลจุดซ่อนเร้นให้สะอาด ควรทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นด้วยน้ำอุ่นและสบู่อ่อน ๆ ที่ปราศจากน้ำหอม เมื่อล้างเสร็จแล้วซับให้แห้งด้วยผ้าสะอาดอย่างเบามือ
4. หลีกเลี่ยงการเกา หากมีอาการคัน ควรนั่งแช่น้ำอุ่น 5 – 10 นาที หรือใช้น้ำแข็งประคบเบา ๆ เพื่อบรรเทาอาการคันระคายเคืองและอย่าลืมซับให้แห้งทุกครั้ง ไม่ควรเกาเพราะจะทำให้อักเสบมากขึ้น
5. ใช้ยาลดอาการคัน เช่น ยาไฮดรอกไซซีน (Hydroxyzine) ยาไฮโดรคอร์ติโซน (Hydrocortisone) และควรปฏิบัติตามคำแนะนำของเภสัชกรอย่างเคร่งครัด เพราะยาบางชนิดใช้สำหรับทาผิวหนังภายนอกเท่านั้นและอาจมีข้อจำกัดการใช้ยา
6. ทำความสะอาดกางเกงชั้นในอย่างถูกวิธี ควรเลือกกางเกงชั้นในที่สามารถระบายอากาศได้ดี ไม่รัดแน่น ซักให้สะอาดแล้วตากแดดให้แห้งสนิท เพื่อป้องกันการอับชื้นอันเป็นสาเหตุของการเกิดเชื้อราที่อาจเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้
7. รีบไปพบแพทย์ทันที เมื่อปฏิบัติตามคำแนะนำแล้วอาการไม่ดีขึ้นภายใน 1 – 2 สัปดาห์ โดยพบว่าเริ่มมีไข้ ปวดแสบขณะปัสสาวะ ช่องคลอดมีกลิ่นผิดปกติ หรือผิวหนังบริเวณจุดซ่อนเร้นปวดบวมมากขึ้น ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษาลำดับต่อไป

ทั้งนี้ อาการแพ้ผ้าอนามัยสามารถป้องกันได้ โดยหันมาเลือกใช้ผ้าอนามัยที่ผลิตจากเส้นใยธรรมชาติหรือผ้าอนามัยออแกนิค ซึ่งมีคุณสมบัติซึมซับประจำเดือนได้ดีไม่แตกต่างจากผ้าอนามัยทั่วไป แต่ปราศจากสารก่อการระคายเคืองและสารภูมิแพ้ เพื่อสุขอนามัยที่ดีในวันนั้นของเดือน

ผ้าอนามัยออแกนิค Wendays เพื่อผู้หญิง เพื่อรักษ์โลก

Wendays ผ้าอนามัยออแกนิคที่ย่อยสลายได้ ที่มี Top Sheet ผลิตจาก Organic Cotton 100% โดยเริ่มจากการปลูก Cotton ปราศจากสารเคมีและการย้อมสี ทำให้ไม่เกิดอาการแพ้ระคายเคือง สวมใส่สบาย กระชับสรีระร่างกาย ไม่อับชื้นและไม่อึดอัด

วัสดุที่เลือกใช้ทั้งในส่วนพลาสติก Wrapper / Back Sheet มาจากธรรมชาติ ปราศจากอันตรายจากสารเคมี จึงสามารถย่อยสลายภายใต้สิ่งแวดล้อมที่ควบคุมได้ โดยสามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติโดยไม่ส่งผลเสียต่อโลก เพราะเราอยากร่วมเป็นหนึ่งของสังคมในการลดจำนวนขยะ แต่ยังคงความเหมาะสมของสรีระร่างกายไว้

สาว ๆ ที่กำลังประสบปัญหาแพ้ผ้าอนามัย หรือสงสัยว่าอาการที่ตนเองเป็นอยู่ปรึกษานักเพศวิทยา Talk to PEACH

อ้างอิง:

• What causes pad rash, and what does it look like?
• แพ้ผ้าอนามัยมีอาการยังไงบ้าง