เจ็บขาหนีบ ใช่ไข่ดันไหม อันตรายหรือไม่ หายเองได้หรือเปล่า

.

คุณผู้ชายที่มีอาการปวดและเจ็บบริเวณโคนขาหนีบ บางทีก็อักเสบบวมแดงนั่นอาจเป็นสัญญาณของภาวะ “ไข่ดัน” บทความนี้ Talk to PEACH ชวนมาทำความเข้าใจอาการนี้ให้มากขึ้นว่า มีสาเหตุมาจากอะไร และต้องดูแลตัวเองอย่างไร

.

ไข่ดัน คืออะไร

.

ภาวะไข่ดัน (Groin Lymph Node Swollen) เป็นภาวะความผิดปกติที่เกิดจากต่อมน้ำเหลืองในลักษณะแบบเดียวกันกับโรคทางระบบภูมิคุ้มกันที่เมื่อร่างกายเราติดเชื้อ โดยจะทำให้บริเวณต่อมน้ำเหลืองในส่วนต่าง ๆ เช่น ใต้รักแร้ ลำคอ ใต้คาง หลังใบหู หรือ ขาหนีบ โตหรือบวมขึ้นมาได้

.

ซึ่งในกรณีของอาการไข่ดันนั้นเกิดขึ้นจากต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบบวมเป็นก้อนแดง โดยสาเหตุมักจะเกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย

.

ไข่ดัน อยู่ตรงไหน

.

หากจะอธิบายอาการไข่ดันให้ชัดเจนและเห็นภาพง่าย ก็คือ ต่อมน้ำเหลืองที่บริเวณขาหนีบใกล้กับอวัยวะสืบพันธุ์โต หรือ บวม จนคลำเป็นก้อนได้

.

ซึ่งเจ้าก้อนนี้ จะไปเบียดลูกอัณฑะหรือไข่ของคุณผู้ชาย ทำให้บริเวณดังกล่าวเหมือนถูกดันอยู่ตลอดเวลา ซึ่งทำให้รู้สึกเจ็บปวดมากยิ่งขึ้นในขณะที่ต้องเดิน หรือ เคลื่อนไหวร่างกาย จนทำให้การเคลื่อนไหวไม่สะดวก จึงเรียกอาการนี้ว่า ไข่ดันบวม นั่นเอง

.

แต่ไม่ใช่เพียงเพศชายที่เป็นได้เท่านั้น ในเพศหญิงเองก็สามารถเป็นได้เช่นกัน แต่อาจมีโอกาสเกิดน้อยกว่า

.

อาการไข่ดันเป็นยังไง

.

• คลำเจอก้อนที่ขาหนีบ ซึ่งขนาดของก้อนนั้นจะเล็กหรือใหญ่ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการอักเสบ
• เจ็บบริเวณขาหนีบโดยเฉพาะในตำแหน่งบริเวณก้อนที่นูน และเมื่อกดลงไปบนบริเวณก้อนที่นูนนั้นจะปวดรุนแรงขึ้น
• บริเวณรอบ ๆ ขาหนีบอาจมีรอยหรือปื้นสีแดงหรือม่วง และอาจจะมีเกิดรอยแผลเปื่อย หรือ แผลแตกขึ้นได้
• มีไข้ และอาการเหงื่อออกตอนกลางคืน

.

ไข่ดันเกิดจากอะไร

.

สาเหตุของอาการไข่ดันนั้นมาจากร่างกายติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัสจนต่อมน้ำเหลืองหนึ่งในอวัยวะสำคัญของระบบภูมิคุ้มกันทำงานตอบสนองต่อเชื้อจนเกิดอาการอักเสบ ซึ่งการอักเสบนี้เป็นสาเหตุเดียวกันที่ทำให้เกิดไข่ดันในผู้หญิงและในผู้ชาย โดยตำแหน่งการอักเสบของต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบนั้นหลัก ๆ แล้วก็จะมีสาเหตุ ดังนี้

.

• เกิดการบาดเจ็บจนติดเชื้อบริเวณช่วงล่างของร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นแผลบริเวณขา ฝ่าเท้า หน้าแข้ง เป็นต้น ซึ่งหากมีการบาดเจ็บแล้วติดเชื้อก็เสี่ยงที่จะเกิดอาการไข่ดันขึ้นมาได้

.

• เกิดจากการติดเชื้อจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น เริม หนองใน ซิฟิลิส แผลริมอ่อน เป็นต้น

.

• โรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อราและแบคทีเรีย โดยมักจะมีอาการคันขาหนีบร่วมด้วย

.

• โรงมะเร็งในระบบสืบพันธุ์ เช่น มะเร็งอัณฑะ มะเร็งองคชาต มะเร็งปากช่องคลอด มะเร็งปากมดลูก เป็นต้น

.

• โรคมะเร็งในระบบภูมิคุ้มกัน เช่น เม็ดเลือดขาว มะเร็งต่อมน้ำเหลือง

.

• การใช้ยาบางชนิด เช่น  อัลโลพูรินอล (Allopurinol) อะทีโนลอล (Atenolol) ไฮดราลาซีน (Hydralazine)

.

• โรคแพ้ภูมิตัวเอง หรือ โรคพุ่มพวง (SLE)

.

•      โรคไส้เลื่อน

ไข่ดัน หายเองได้ไหม

.

หากถามว่าอาการไข่ดันกี่วันหาย แล้วอาการนี้หายเองได้ไหม ต้องตอบว่าขึ้นอยู่กับความรุนแรง หากติดเชื้อไม่มากและระบบภูมิคุ้มกันร่างกายยังทำงานได้ดี อาการไข่ดันก็อาจจะดีขึ้นได้เอง โดยสามารถดูแลตัวเองในเบื้องต้นด้วยการประคบร้อนหรือประคบน้ำอุ่นบรรเทาอาการปวด ร่วมกับการรับประทานยาแก้ปวด และสวมใส่กางเกงที่สบายตัว ไม่รัด

.

แต่ถ้าเป็นการติดเชื้อที่รุนแรง มีอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ ปวดเนื้อปวดตัว ปวดเจ็บขาหนีบจนเดินลำบาก แนะนำให้รีบไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาโดยทันที

.

ไข่ดัน อันตรายไหม

.

หากเป็นการติดเชื้อที่รุนแรงแล้วปล่อยไว้ ไม่ทำการรักษา ก็อาจจะทำให้อาการทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น จนอาจเกิดการติดเชื้อลุกลามไปในกระแสเลือดและถึงแก่ชีวิตได้

.

ปวดไข่ดันรักษายังไง

การตรวจรักษาอาการไข่ดันเริ่มแรกแพทย์จะซักประวัติ และอาจจะคลำดูก้อนน้ำเหลืองที่บวมโตบริเวณโคนขาหนีบ จากนั้นก็อาจจะตรวจเลือดดูความสมบูรณ์ของเม็ดเลือดและอาจจะเอาเนื้อเยื้อหรือตัวอย่างของเหลวจากต่อมน้ำเหลืองไปเพาะเชื้อหาสาเหตุของการติดเชื้อจนทำให้ต่อมน้ำเหลืองโต นอกจากนั้นอาจจะมีการตรวจเอกซเรย์หรืออัลตราซาวด์ร่วมด้วยเพื่อหารอยของโรคร่วมด้วย

.

เมื่อวินิจฉัยสรุปว่าเป็นไข่ดันหรือภาวะต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบโตจากการติดเชื้อแล้วแพทย์ก็จะวางแผนการรักษาต่อไป ซึ่งวิธีรักษาไข่ดันผู้ชายกับวิธีรักษาไข่ดันผู้หญิงมีวิธีรักษาเหมือนกัน

.

โดยจะมีการให้ยาปฏิชีวนะฆ่าเชื้อหรือยาต้านไวรัส ร่วมกับการให้ยาแก้ปวดตามอาการ ซึ่งหากการรักษาตอบสนอง อาการก็จะค่อย ๆ ดีขึ้นตามลำดับ

.

แต่หากเป็นอาการไข่ดันที่เกิดจากโรคอื่น ๆ ที่ไม่ใช่การติดเชื้อ เช่น โรคมะเร็ง ไส้เลื่อน หรือ โรคแพ้ภูมิตัวเอง จะต้องทำการรักษาโรคนั้น ๆ ให้ดีขึ้นก่อนแล้วอาการไข่ดันจะค่อย ๆ ดีขึ้น

.

วิธีป้องกันภาวะไข่ดัน

• พักผ่อนและดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ

.

• ดูแลร่างกายให้ระบบภูมิคุ้มกันแข็งแรง ออกกำลังกาย และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์

.

• หากมีการบาดเจ็บร่างกายส่วนล่างต้องมีวิธีการปฐมพยาบาลและดูแลตัวเองอย่างถูกวิธีเพื่อลดการติดเชื้อ เช่น หากถูกตะปูตำเท้า ถูกของมีคมบาด หรือถูกสัตว์กัด ต้องรีบไปโรงพยาบาลและฉีดวัคซีนทันที แม้แผลเพียงเล็กน้อยก็ทำให้ติดเชื้อแล้วเกิดอาการไข่ดันได้

.

• ป้องกันตนเองขณะมีเพศสัมพันธ์ สวมใส่ถุงยางอนามัยทุกครั้ง เพราะโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ทำให้อาการไข่ดันแย่ลงและลุกลามรุนแรงขึ้น

.

เจ็บขาหนีบ สงสัยว่าเป็นไข่ดัน ถาม Talk to PEACH ได้เลย

อาการไข่ดันนั้นเป็นภาวะผิดปกติที่เกิดขึ้นได้กับทั้งผู้ชายและผู้หญิง สามารถปรึกษาผู้เชี่ยวชาญส่วนตัวแบบไม่ต้องเปิดเผยชื่อ ไม่ต้องเปิดเผยตัว ตอบและวิเคราะห์ปัญหาแบบเฉพาะบุคคล มั่นใจแก้ไขได้ตรงจุดกับเราได้ที่: https://oci.ltd/AtvJrEX

.

อ้างอิง:

• Swollen Lymph Nodes in the Groin